વેપાર વિકાસ: ….જ્યારે એવા નવા જ ધંધાની શરૂઆત કરો ત્યારે….

Hammer-Hand

સવારમાં એક નેટ-દોસ્ત તરફથી સવાલ આવ્યો. તેમને ‘પૌષ્ટિક’ જવાબ આપવો જરૂરી લાગ્યો એટલે ‘પોસ્ટ’ રૂપે આપ સૌની સાથે….

“મુર્તઝાભાઈ, એક પ્લમ્બિંગ-ઇલેક્ટ્રિક જેવી રોજમરાની જરૂરિયાતના ઉપકરણોના રિપેરિંગની સુ-વ્યવસ્થિત ધંધાદારી સેવા શરુ કરવાનું વિચારું છું આપ જણાવી શકો આ વિચાર કેવો છે? માર્કેટિંગ કેમ કરવું ? અલબત્ત શરૂઆતમાંજ અને બીજા ક્યા ક્યા ક્ષેત્ર આમાં આવરી શકાય?”

જવાબ:

“ ભાઈ, પહેલા તો પ્લમ્બિંગ-ઇલેક્ટ્રિક જેવા કામોની સ્કિલ્સની બક્ષીશ મળી (અને ભળી) છે તે માટે અભિનંદન. જે કામ કરવાનું તમતમતું પેશન હોય અને માત્ર એક ગ્રાહક તરફથી ‘પ્રોફેશનલી કરવાનો ઓર્ડર’ આવ્યો હોય તો ‘યા હોમ’ કરીને ઘરેથી પણ શરૂઆત કરી દેવી.

એટલાં માટે કે એવાં કામોમાં તકોની ભરમાર રહેલી છે. જેમાં દિવસે-દિવસે અનુભવના જોરે વધુ ખીલવાની તકો પણ મળતી રહે છે. ખાસ કરીને મોબાઈલ્સ અને ઘરેલું ઈલેક્ટ્રોનિક ગેજેટ્સને જાતે રિપેર કરવું બીજાં લોકો માટે ટીડીયસ લાગતું હોય છે અને જો તમે પોશાય એવાં ભાવમાં સેવા આપી શકો તો થોડાં જ અરસામાં રીપેરેબલ ગેજેટ્સનો ખડકલો થઇ શકે છે.

ધ્યાન રાખવા જેવી બાબતો:

•  ઉપકરણમાં રહેલા પ્રોબ્લેમનું (ઈમાનદારી સાથે) સ્પષ્ટ સોલ્યુશન આપશો. શક્ય છે બીજાં ઘણાં લોકો ન આપી શકે. ત્યારે એવાં વાતાવરણમાં તેનો ભરપૂર લાભ લઇ-આપી શકો છો.

•  જો નાનકડી અને આરામદાયક જગ્યા પહેલેથી તૈયાર હોય તો સારું. બાકી ‘ધંધો કરવા માટે ખાસ જગ્યા’નો ખર્ચો બચાવી રસોડા અથવા ભંડકિયાથી શરૂઆત કરી શકાય. (પછી કામ વધે ત્યારે થયેલી પ્રોફિટથી ખિસ્સા અને જગ્યાનું ક્ષેત્રફળ આપોઆપ વધવાનું જ છે.) [રેફ: એપલ, માઈક્રોસોફ્ટ…]

•  ઉપકરણોને રિપેર કરનાર સાધનો-tools પણ થોડાં લેટેસ્ટ અને મજબૂત (સમજો કે મોંઘા) હોય એવાં રાખવા. (એમાં ‘ચાઈનાપણું ન જ કરવું.).

•  રિપેર થયેલા સાધનની ડિલીવરી…’આવતીકાલેને બદલે ગઈકાલે આપવી.’ (આ વાક્ય વારંવાર વાંચશો.)

•  એક વાર રિપેર થયેલું સાધન બરોબર ચાલે છે ને?- એવું અપડેટ કસ્ટમર પાસેથી સમયાંતરે મેળવતા રહેશો તો નાનકડા મોબાઈલથી મોટી ઇન્ડસ્ટ્રીઅલ મશીનરીનું રિપેરિંગ કામ પણ વગર જાહેરાતે મળી રહેશે.

•  ખૂબ મહત્વની વાત: ‘ખુદના ઘરેલું પ્રોબ્લેમ્સ’ની અસર ગ્રાહકના ઉપકરણ પર ન પડે એનું ખાસ ધ્યાન રાખવું. (નહીંતર નહીંતર કાતર અને કાનસ બંનેની નેગેટીવ અસર કસ્ટમર પર પડેલી દેખાશે.)

• “ટોટલ કેશ, નો ક્રેડિટ” માં સર્વિસ. થયેલા તમારા કામથી નીકળેલો બધો પસીનો સુકાઈ જાય એ પહેલા રોકડાં પણ હાથમાં આવી જાય એવી અકસીર વ્યવસ્થા શરૂઆતથી કરવી. ધંધો..ધંધો તરીકે જ દેખાય એ જરૂરી, નહીંતર ચેરિટેબલ સંસ્થાઓના ટેબલ પર પણ ધૂળ જામેલી રહે છે.

હવે બોલો, આટલું દિલથી કર્યું હોય….પછી માર્કેટિંગ કરવાની જરૂર પડશે ખરી?- જાવ ફતેહ કરો અને અમને સૌને ફોટો સાથે અપડેટ કરશો. થોરામાં ઘન્નું ચ !

મોરલ મદદ: જેમને નવા ટૂલ્સ લેવા હોય તો અહીંથી પણ મળી શકે છે ખરા…

વેપાર- વિકટતા: વેરો-વેરો-વેરો, ના છૂટે ભવ-ભવથી ફેરો!

Taxes---Taxes..Everywhere!

તમે શું કરો છો?
વેપાર-ધંધો.
તો વ્યવસાયવેરો ચૂકવો

વેપાર-ધંધામાં શું કરો છો?
જીવનજરૂરી વસ્તુઓ વેચુ છું.
તો પછી સેલ્સ-ટેક્સ (વેચાણવેરો) ચૂકવો

આ વસ્તુઓ તમે ક્યાંથી લાવો છો?
બીજા રાજ્યમાંથી યા તો કેટલીક વાર પરદેશથી પણ આયાત કરું છું.
તો પછી રાજ્યવેરો, નૂર કે કસ્ટમ ડ્યુટી ભરો.

આ વસ્તુઓ વેચ્યા પછી તમને નફો કેટલો મળે?
સારો એવો. પણ જેટલો વધુ મળે તેમ કોશિશ કરું છું.
તો પછી આવકવેરો ભરો.

તમારી પ્રોફિટમાં ભાગીદારી કઈ રીતે કરો છે?
ડિવીડેન્ડ દ્વારા ભાગીદારોને ચૂકવાય છે.
તો પછી ડિવીડેન્ડ ભાગીદારીવેરો ભરો.

તમારી વસ્તુઓનું ઉત્પાદન જાતે કરો છો કે આઉટસોર્સ?
ફેક્ટરીમાં પ્રોડક્શન થાય છે.
તો પછી એક્સાઈઝ-ડ્યુટી ભરો.

તમારો સ્ટાફ કેટલાં લોકોનો છે?
આશરે ૧૫૦ લોકોનો..
તો પછી સ્ટાફ વ્યવસાયવેરો ચૂકવો.

તમારા વેપારમાં લાખોનું ટર્ન-ઓવર થાય છે?
ક્યારે થાય ક્યારેક ન પણ થાય.
તો પછી જ્યારે થાય ત્યારે ટર્ન-ઓવર વેરો ભરો ને ના થાય તો લઘુત્તમ વ્યવસાય વેરો ભરો.

તમે ક્યારેય બેન્કમાંથી ૨૫૦૦૦ કે તેથી વધુની લોન લીધી છે?
હા, એવા સંજોગોમાં જ્યારે સ્ટાફને પગાર ચૂકવવા માં ખૂટી પડ્યા હોય ત્યારે.
તો પછી…રોકડ-લોન વેરો ચૂકવો.

તમે ક્યારેય તમારા ગ્રાહકને મોંઘી હોટલમાં જમવા લઇ ગયા છો?
હા, ઘણી વાર.
તો પછી ખાદ્ય અને મનોરંજન વેરો ચૂકવો.

તમારી કુશળતાનો લાભ બીજાને થાય એ માટે કોઈને તેવી વેપારી સેવા આપી છે.
હા. મારા વેપારમાં હું એક્સપર્ટ કહેવાઉં.
તો  પછી સર્વિસ વેરો ચૂકવો.

તો શક્ય છે તમને ભેંટ-સોગાદો પણ ઘણી મળતી હશે.
એ તો મળે જ ને…પણ તેનું મૂલ્ય કેમ ગણી શકાય.
તો પછી ભેંટ વેરો (ગિફ્ટ ટેક્સ) ચૂકવો.

તમને મિલ્કત તો ઘણી હશે?
સુખી કહેવાઈએ એટલી.

તો પછી મિલ્કત વેરો ભરો.

ધંધો છે તો મુસીબત પણ આવે, તણાવ રહે..ચિંતા રહે…ત્યારે શું કરો?
ફિલ્મ જોઈએ કે પછી રીઝોર્ટમાં હવાફેર કરવા જઈએ.
તો પછી મનોરંજન વેરો ભરો.

તમે નવું ઘર ખરીધ્યુ છે?
હા, બૈરા-છોકરાં માટે યાદગીરી
તો સ્ટેમ્પ-ડ્યુટી અને રજીસ્ટ્રેશન ફી ચૂકવો.

આ બધાં વેરો ભરવામાં વાર થાય છે?
હા, આપણે બહુ બીઝી રહીએ.
તો પછી વ્યાજયુક્ત દંડ ભરો.

આ બધાં વેરોના ફેરાઓથી મુક્ત થઇ જવું છે?
હા, બસ બહુ ધંધો કર્યો, હવે મોક્ષ જોઈએ છે.
તો જતા પહેલા સ્મશાન વેરો પણ ભરી દેજો.

(વેરો-ભવનના બહારથી મળેલા કોઈક ‘મેલ’ને આપ સૌની સમક્ષ ફોરવર્ડ કરતો….કેરોથી વ્હોરો)