“ ભાઈ, ઈમ્પોર્ટ-એક્સપોર્ટનો બિઝનેસ હવે મારા માટે ખરેખર મોનોટોનસ બની ગયો છે. કોઈક નોખા અને નવા કેવા પ્રોજેક્ટસ થઇ શકે તેની ચર્ચા તમારી સાથે કરવી છે. જો એટ-લિસ્ટ ૧ કલાકનો ટાઈમ મળે તો જણાવશો.”
– સન ૨૦૧૧ના વચમાં મારા સાચા શુભેચ્છક એવા ક્લાયન્ટ-દોસ્તનો ફોન આવ્યો. અવારનવાર તેમના બિઝનેસમાં મદદરૂપ થયેલો એટલે વિશ્વાસનું વ્હાણ વિના તકલીફે ચાલતું રહેલું. પણ આ વખતે આવેલા ફોનમાં અલગ હોશ દેખાયો. એટલે તેને જોશ આપવા તે જ દિવસે સાંજે મિટિંગ પણ ગોઠવાઈ ગઈ.
જેને સિરિયસ બ્રેઈન-સ્ટોર્મિંગ કહી શકાય એવી એ મિટિંગમાં ગરમ કૉફી સાથે તેમનામાં સૂતેલાં ઠંડા આઈડિયાઝની ઘણી ચર્ચાઓ થઇ. ત્યારે ઉભા થતી વખતે એક ને બદલે અઢી કલાક પસાર થયેલો હતો.
પણ તે બાદ ૨-૩ દિવસ સુધી ફિડબેક માટે ન તો એમનો કોઈ ફોન આવ્યો કે મેઈલ. મને થયું કે તેમના માટે બ્રેઈન-બાજી બોરિંગ થઇ હશે. પણ ચોથા જ દિવસે સવારે અચાનક… “મુર્તઝાભાઈ, આપણી જે લાસ્ટ મિટિંગ થઇ એમાં તમારા એક પોઇન્ટે મને પાછલાં ૩ દિવસથી સુવા દીધો નથી. છતાં મને લાગે છે કે હવે હું ખરેખર જાગ્યો છું. લેટ્સ સેલિબ્રેટ! આજે લંચ સાથે કરવાનું છે. ચાલો રેડી રેજો.”
આપણા મૂળભૂત હક્કોમાં નો એક… ‘બોલવાની સ્વતંત્રતા’નો ઈંટરનેટના આગમન પછી તુમ, મૈ, આપ, વોહ…સૌ ખુલ્લેઆમ ગાળોથી માંડી, (વિ)ભદ્ર કાર્ટુન્સ, બિન-આકાશવાણી પ્રવચન કે વિડીયોઝ દ્વારા ભરપૂર લાભ ઉઠાવી રહ્યાં છીએ, બરોબર?
પણ સાવધાન! ભારતીય ગૃહ મંત્રાલય નામના બીગ બોસે ‘નેત્ર’ નામની સર્વેલિયન (ચાંપતી નજર) ઓનલાઈન સિસ્ટમ તૈયાર કરી દીધી છે. અને ટૂંક સમયમાં જ લગભગ બધી જ પ્રાઇવેટ અને (પબ્લિક) જાસૂસી સંસ્થાઓ દ્વારા ઇન્સ્ટોલ કરવામાં આવી રહી છે.
જેમનું મુખ્ય કામ વિવિધ મલ્ટીમીડિયામાં થતી (સાયબર બુલિંગ) એક્ટીવીટીઝ પર સતત નજર રાખવાનું છે. જેઓ ‘અટેક!’, ‘બોમ્બ’ ‘કાપો- મારો’ ‘બરબાદ કરી નાખો સાલાઓને !’ જેવા (વ્યવહારુ) શબ્દોના મૂળને પકડી તેમની પર કાર્યવાહી કરશે. (આમાં ‘તોડી નાખો તબલાં ને ફોડી નાખો પેટી’ નો સમાવેશ થયો છે કે નહિ એની જાણકારી નથી.)
એટલે હવે….લેન્ડ-ટેલીફોનીંગ, સેલ-ફોન, વોઈપ સાથે ઈ-મેઈલીંગ, વોટ્સએપ-સ્કાય્પ-ગૂગલ ચેટિંગ, સોશિયલ-મીડિયા અપડેટ્સ, ટ્વિટર-મેસેજ, બ્લોગ્સ પોસ્ટ્સ જેવાં દરેક પ્લેટફોર્મ્સ જ્યાં ડેટાનો પ્રવાહ સતત ઠલવાય છે તેની પર નજર રાખવામાં આવશે.
એક તરફ અમેરિકાની આવી જ એક સંસ્થા (એન.એસ.એ.) ને ત્યાંની ફેડરલ કોર્ટ તરફથી નાગરિકોની પ્રાઇવેટ ઝિંદગીમાં સતત ડોકિયું રાખવાની (ઓફિસિયલ?!?!) પરવાનગી મળ્યા પછી તેની અસર હેઠળ બીજાં કેટલાંક દેશોની સરકારો તેમના કેમેરાની જેમ ‘ઝૂમ’વા લાગી રહી છે.
પણ બીજી તરફ તેની સામે વિશ્વની મોટી મોટી કંપનીઓ વિરોધ કરી રહ્યાં છે. એટલા માટે કે…તેના દ્વારા તેમની મૂત્ર-વિસર્જનથી લઇ વિચાર-વિસર્જનની દરેકેદરેક હિલચાલ ખુલ્લી પડી શકે છે. સબકુછ દિખતા હૈ!
(હવે રહસ્ય સમજાય છે ને કે આપણા બોલચાલની સામે જડ-મૂળ ‘મૌન’ કેમ છે?)
“ભૂલેસે મોહબ્બત કર બેઠા, નાદાં થા બેચારા ‘દિલ’હી તો હૈ, હર દિલસે ખતા હો જાતી હૈ, બિગડો ના ખુદારા ‘દિલ્હી’ તો હૈ!”
પાછલાં વર્ષમાં ટેકનોલોજી ક્ષેત્રે થતી નાની-મોટી ઘટનાઓ પછી એવી ઘણી ટેકનોક્રેટ કંપનીઓ પોતાની રીતે ‘જોશ’માં ભવિષ્યવાણીઓ ઠપકારતા રહે છે. મારુ એવું માનવું છે કે તે સૌ કોઈકને કોઈ રીતે એમના પ્રોજેક્ટસને આમ કહી ધક્કો મારવા માંગતા પણ હોય…
ખૈર, પીટર ડ્રકર નામના ટેકનો-મેનેજમેન્ટ ગુરુએ સરળ વાક્યમાં કીધું છે. “THE FUTURE IS NOW.” Yes! There is NO Tomorrow. એવું માની ઘણીયે કંપનીઓ ભવિષ્યને વર્તમાનમાં ફેરવતા રહ્યા છે. લ્યો ત્યારે એમના કેટલાંક કથનનું થોડું પઠન આજે કરીએ અને તેની ‘અન્ડર’ રહેલી બાબતને વધારે પકડીએ.
વધુ વિગતો માટે…વેબગુર્જરી.ઇન (Webgurjari.in)પર આવશો?
સવારમાં એક નેટ-દોસ્ત તરફથી સવાલ આવ્યો. તેમને ‘પૌષ્ટિક’ જવાબ આપવો જરૂરી લાગ્યો એટલે ‘પોસ્ટ’ રૂપે આપ સૌની સાથે….
“મુર્તઝાભાઈ, એક પ્લમ્બિંગ-ઇલેક્ટ્રિક જેવી રોજમરાની જરૂરિયાતના ઉપકરણોના રિપેરિંગની સુ-વ્યવસ્થિત ધંધાદારી સેવા શરુ કરવાનું વિચારું છું આપ જણાવી શકો આ વિચાર કેવો છે? માર્કેટિંગ કેમ કરવું ? અલબત્ત શરૂઆતમાંજ અને બીજા ક્યા ક્યા ક્ષેત્ર આમાં આવરી શકાય?”
જવાબ:
“ ભાઈ, પહેલા તો પ્લમ્બિંગ-ઇલેક્ટ્રિક જેવા કામોની સ્કિલ્સની બક્ષીશ મળી (અને ભળી) છે તે માટે અભિનંદન. જે કામ કરવાનું તમતમતું પેશન હોય અને માત્ર એક ગ્રાહક તરફથી ‘પ્રોફેશનલી કરવાનો ઓર્ડર’ આવ્યો હોય તો ‘યા હોમ’ કરીને ઘરેથી પણ શરૂઆત કરી દેવી.
એટલાં માટે કે એવાં કામોમાં તકોની ભરમાર રહેલી છે. જેમાં દિવસે-દિવસે અનુભવના જોરે વધુ ખીલવાની તકો પણ મળતી રહે છે. ખાસ કરીને મોબાઈલ્સ અને ઘરેલું ઈલેક્ટ્રોનિક ગેજેટ્સને જાતે રિપેર કરવું બીજાં લોકો માટે ટીડીયસ લાગતું હોય છે અને જો તમે પોશાય એવાં ભાવમાં સેવા આપી શકો તો થોડાં જ અરસામાં રીપેરેબલ ગેજેટ્સનો ખડકલો થઇ શકે છે.
ધ્યાન રાખવા જેવી બાબતો:
• ઉપકરણમાં રહેલા પ્રોબ્લેમનું (ઈમાનદારી સાથે) સ્પષ્ટ સોલ્યુશન આપશો. શક્ય છે બીજાં ઘણાં લોકો ન આપી શકે. ત્યારે એવાં વાતાવરણમાં તેનો ભરપૂર લાભ લઇ-આપી શકો છો.
• જો નાનકડી અને આરામદાયક જગ્યા પહેલેથી તૈયાર હોય તો સારું. બાકી ‘ધંધો કરવા માટે ખાસ જગ્યા’નો ખર્ચો બચાવી રસોડા અથવા ભંડકિયાથી શરૂઆત કરી શકાય. (પછી કામ વધે ત્યારે થયેલી પ્રોફિટથી ખિસ્સા અને જગ્યાનું ક્ષેત્રફળ આપોઆપ વધવાનું જ છે.) [રેફ: એપલ, માઈક્રોસોફ્ટ…]
• ઉપકરણોને રિપેર કરનાર સાધનો-tools પણ થોડાં લેટેસ્ટ અને મજબૂત (સમજો કે મોંઘા) હોય એવાં રાખવા. (એમાં ‘ચાઈનાપણું ન જ કરવું.).
• એક વાર રિપેર થયેલું સાધન બરોબર ચાલે છે ને?- એવું અપડેટ કસ્ટમર પાસેથી સમયાંતરે મેળવતા રહેશો તો નાનકડા મોબાઈલથી મોટી ઇન્ડસ્ટ્રીઅલ મશીનરીનું રિપેરિંગ કામ પણ વગર જાહેરાતે મળી રહેશે.
• ખૂબ મહત્વની વાત: ‘ખુદના ઘરેલું પ્રોબ્લેમ્સ’ની અસર ગ્રાહકના ઉપકરણ પર ન પડે એનું ખાસ ધ્યાન રાખવું. (નહીંતર નહીંતર કાતર અને કાનસ બંનેની નેગેટીવ અસર કસ્ટમર પર પડેલી દેખાશે.)
• “ટોટલ કેશ, નો ક્રેડિટ” માં સર્વિસ. થયેલા તમારા કામથી નીકળેલો બધો પસીનો સુકાઈ જાય એ પહેલા રોકડાં પણ હાથમાં આવી જાય એવી અકસીર વ્યવસ્થા શરૂઆતથી કરવી. ધંધો..ધંધો તરીકે જ દેખાય એ જરૂરી, નહીંતર ચેરિટેબલ સંસ્થાઓના ટેબલ પર પણ ધૂળ જામેલી રહે છે.
હવે બોલો, આટલું દિલથી કર્યું હોય….પછી માર્કેટિંગ કરવાની જરૂર પડશે ખરી?- જાવ ફતેહ કરો અને અમને સૌને ફોટો સાથે અપડેટ કરશો. થોરામાં ઘન્નું ચ !
મોરલ મદદ: જેમને નવા ટૂલ્સ લેવા હોય તો અહીંથી પણ મળી શકે છે ખરા…
દોસ્તો, આમ તો આ સમાચાર થોડા વાસી થઇ ચુક્યા છે. કેમ કે ઇન્ડિયાની વિઝીટ સમયે તેને વખતે મુકવાનું ચુકી ગયો હતો. તો પણ દેર આયે દુરુસ્ત આયે સમજી એન-‘જોઈ’ લેવું.
“૯૯૯૯ ક્વિન્ટલ ખાંડની ગૂણમાં ખાંડના જ ટોટલ કેટલાં દાણા હોય?”
“હવે બધાં જ દાણાને લઇ બનતી ચાહને પેલા (ચકલીની ચાંચ ડૂબે એવા) પ્લાસ્ટિકિયા કપમાં ભરીયે તો કેટલાં લોકો ‘પી’ શકે?
“‘લેંઘો’ પુલ્લિંગ કેમ અને ‘ચડ્ડી’ સ્ત્રીલિંગમાં કેમ બોલાય છે?”
“આપણે ગુજરાતી ભ્રાતાઓ અને ભગિનીઓ…અતિ શુદ્ધ ગુજરાતી ભાષા-પ્રયોગ કરવાનો આગ્રહ કે અનુગ્રહ શાં માટે કરી શકતા નથી?”
વગેરે…વગેરે…વગેરે…
માફ કરજો દોસ્તો! આ કોઈ પરીક્ષા નથી કે કોઈ નસ ખેંચું ક્વિઝ-કોન્ટેસ્ટ પણ નથી. હું પણ તદ્દન ભાનમાં છું અને ખુશહાલ મિજાજમાં છું. આ તો મારા માહિતી ગુરુ મહારાજ 1/n! શ્રી ગૂગલાચાર્યએ અચાનક પોતાના વિશે અપડેટ થયેલા સમાચાર આપીને મને (છં)છેડ્યો એટલે મારાથી આવું લખાઈ ગયું.
ને વાત પણ એવી જ મજાની છે. અત્યાર સુધી ગૂગલમાં કોઈ બાબત સર્ચ કરવી હોય તો લખીને કે મોબાઈલમાં ફેઝમાં બોલીને સર્ચ કરી શકતા હતા. પણ જ્યારથી એમના જ ધર્મબંધુ શ્રી એપલાચાર્યના આઈફોનમાં પેલું ‘સીરી’ આવ્યું હતું ત્યારથી મહારાજના ભક્તજનોમાં થોડી ગ્લાનીનું વાતાવરણ સર્જાયું હતું.
આ ધર્મલાભનો ફાયદો પોતાના ભક્તજનોને પણ મળે એ હેતુથી ગૂગલાદેશ બહાર પડ્યો. એટલે સર્વે કાર્યકરોની આકરી મહેનત આખરે રંગમાં આવી અને આજે એનું શુભ ફળલાભ બહાર આવ્યું છે.
એમના જ એક વપરાશકર્તા(ડીજીટલ મજૂર) તરીકે મને થયું કે પ્રજાને હાવ જ સાદી ભાસામાં સમજાઈ દઉં. એટલ્હ તમે જ્યાર જ્યાર હવ એન્ડરઓઈડ કે આયપ્ફોન મોબાય્લ વાપરો ત્યારે જે બાબત હોધવી હોય (ચેટલા લોકો ‘શર્ચ’ બોયલા?) ત્યારે એક ચોંપ દબાઈને ચુપ થઇ જવાનું હોવ.
પછી જે જોગ જોણવો હોય ઈ માં’રાજને પુશી લેવાનું. બસ! પછી બીજી જ શેકંડે શોન્તીથી હામ્ભરવાનું ક મહારાજ હું જોશ ભાખે છ. પછી જોવ ચમત્કાર !
હવ આપડે લોકો રહ્યા દેશીઓ, બરોબરને?- તો ઉપર મુજબના પૂછેલાં (લોહી પીતા) પ્રશ્નોય હશે તોયે માં’રાજ એમના અંતરયામી સ્વભાવને લીધે મૌનવ્રત તોડી, એક પણ દક્ષિણા લીધા વગર આપડા શૌનો બેડો ગરક કરશે….(એટલે કે..પાર કરશે) એની હો ટકા ગેરંટી પાકી હોં)
તમારી સામે ૩૨ તો નહિ, પણ ૧૨ જેટલાં પકવાનોનો થાળ પણ મુકવામાં આવે તો શું હાલત થાય? – દેખીતું છે કે…ઘડીભર તો કન્ફ્યુઝન થાય કે શું પહેલા જમવું ને શું પછી.
એવું જ કાંઈક ગયા મહિનાથી થયું. જોબના બોજથી અલગ થયા બાદ..તકોની મળતી, દેખાતી ભરમારને કઈ રીતે મહત્વ આપવું? ક્યાંથી શરૂઆત કરવી? કઈ રીતે વિકાસ કરતા જવું? ને ખુબ જરૂરી એ કે ‘એમાંથી રેગ્યુલર પૈસા કઈ રીતે પેદા કરતા રહેવું…વગેરે…વગેરે. આ બધી ભમગરી સમજો કે પાછલાં ૩૦ દિવસોમાં થઇ ગઈ. શક્ય છે કે આવા હૂમલાઓ પાછા વારંવાર આવી શકે છે. એટલા માટે કે…
સવારથી સાંજ સુધી દોડતા રહી, જોડતા રહીને રાતે પાકે પાયે મનુષ્ય હોવાની ખાતરી લઇ સુઈ જવું પડે છે. ને પછી બ્લોગ્સnના લેખો, આવનારી બૂકસ લખવાની કામગીરીની, સતત ઠલવાતી માહિતીઓના મોજાંમાં ભીંજાઈને વચ્ચે ઓનલાઈન દોસ્તોના મેસેજ, ને ‘ફેસ’ભુખી કોમેન્ટ્સથી પાનો ચડાવતા રહેવું પડે છે.
હોતા હૈ ભીડું હોતા હૈ. જમાના સાથે, ખુદ જમાનો બની મોજીલા થઇ જીવવું એનું જ નામ તો ઝિંદગી!
અપડેટ્સ: આ દિવસો દરમિયાન…
થોડાં વર્ષોથી ખોવાયેલા ને હવે પાછા મળી આવેલા એક સ્વજનની નજીકમાં જ લોન્ચિંગ થઇ રહેલી કેટલીક મસ્ત-મજાની હોમ-એપ્લાયન્સ (પ્રોડકટ્સ) રેન્જ વિશે સેલ્સ-લેટર અને મેટર્સનું લચકાતું લખાણ લખવાનીની હટકે કામગીરી કરવાની તક મળી…
પહેલા માનવંતા ક્લાયન્ટ ને પછી અઝીઝી દોસ્ત બની ગયેલા એવા (એચ-એલ)ભાઈની મહિનાઓની મહેનત પછી લોંચ થયેલી મોબાઈલ એપ્લિકેશનની પ્રેરણા બનવાનું…
આપણા આ દેશી વેપારી આર્ટિકલ્સને વિદેશી વાયરામાં ફેલાવવા માટેની તૈયારી કરવાનું…
ફેસ-ટુ-ફેસ મુલાકાત ન થઇ હોવા છતાં કેટલીક નવી આવી રહેલી કંપનીઓના યુનિક બ્રાન્ડના નામકરણમાં મદદ કરવાનું…
ને એ સિવાય એવા કેટલાંક અપરિચિતો સાથે ઓનલાઈન ચેટિંગ બાદ દોસ્તો બનાવવાની ઘટના જોવાનું…
જેવા ઘણાં લાભદાયક કામો થઈ રહ્યા છે. એ ઉપરાંત નવા બ્લોગ પોસ્ટ્સ, બુક્સ, મેગેઝિન્સની ચર્ચા આજેને આજે જ કેવી રીતે કરી શકું બંધુઓ?
વેપાર બ્લોગની અસર હેઠળ આવેલા કેટલાંક નવયુવાનો એ એમના પણ અપડેટ્સ મોકલાવેલા છે. જેમ કે..વ્હાલો સુરતી લાલો જીતેશ દાળવાળા તેના એન્જીનિયરીંગના અભ્યાસ સાથે સાથે લાઈફમાં કાંઈક હટકે કરી છૂટવાના જૂનૂન સાથે મેદાનમાં નાનકડી સિદ્ધિઓ હાંસિલ કરી રહ્યો છે. એના જ શબ્દોમાં એ આમ ઘણું બધું કહી રહ્યો છે:
“કેમ છો ?- વેકેશન નું પ્લાનીગ કરું એ પહેલાજ વેકેસન ચાલુ થઇ ગયું. And past 20 days were the most productive days in my life uptill now. I am sorry to write you late. બાય ધ ગ્રેસ ઓફ ગોડ. વડોદરા ની એક નાની પણ મોટા કામો કરતી કંપનીમાં ચાન્સ મળ્યો. તક નો લાભ મેં અને મારા દોસ્તે એટલો બધો લીધો કે છેલ્લે છેલ્લે તો એ લોકો ગભરાઈ ગયેલા.
મજા ની વાત હવે. વર્ષો થી ગુચ્વતો એક ક્વેશ્યન સોલ્વ થઇ ગયો. એટલીસ્ટ હવે મારે કરિયર સ્ટાર્ટ ક્યાંથી કરવું તે ખબર પડી ગઈ. Now finally to be a design enginner is my starting. Where it will end I don’t know.
ટ્રેનીંગ માં મોટા ભાગ ની ” ન કહેવાતી વાતો ” પણ તક જડપી ને જાની લીધી. કંપની ફર્સ્ટ ટાઇમ ટ્રેનીંગ આપતી હતી એટલે આમને વધારે પડતી પરમીસન મળી ગઈ. કોર્પોરેટ વલ્ડ માં એથીક્સ નો અર્થ કેટલો મોટો છે અને ખોટું કામ કેટલી હદ સુધી થઇ સકે છે e apan jane kasu khotu kaam karta j nathi e rite એ બધ્ધું અલગ અલગ ફિલ્ડ ના વર્કર પાસે થી સાંભર્યું.
માત્ર વર્કર ને સાથે રાખી ને કામ કરવાથી કેટલો ફાયદો ” થઇ સકે છે ” રૂપિયા માં અને ટાઇમ માં તેના પ્રેક્ટીકલ એકઝામ્પલ જોયા. Everyone has an idea about how can we work fast and save money as well material and improve quality but no one wants to come with their Idea only problem is that “I am not paid for that “.
In future if I would have my own organization, mangement strategies would be based on those 20 days training. Now I have just 20 days and I am staring for interview preparetion and English. I like to have some wonderful suggestions for this from you.
I am also planning to visit nearest GIDC for more manufacturing knowledge. What can I do more for value addition in me???- Please let me know if any machine designs enginner in your sight to guide me in such stream. I dont get final destination yet but I got a path at least.
The biggest matter I have learnt now is: No one care for money but everyone need just an attention and appreciation for his work.
——————————————————————————-
જ્યારે, લગભગ ૩-૪ વર્ષથી હાઈપર-ડિપ્રેશનમાં રહેલો ફેસબૂકી દોસ્ત દુર્ગેશ મહેતા ક્યાંકથી અચાનક ઓનલાઈન આવી તેના દર્દની વાત શરુ કરે છે ત્યારે ઘડીભર તેને શું આપવું એ દુષ્કર થઇ જાય છે. છતાં, વાતચીત બાદ તેને મળેલા શબ્દોના મલમથી આજે તેના સંગીતના પેશનને પાછુ લઇ આવ્યો છે. જો એ કોમ્પ્યુટર અને પિયાનોના કિ-બોર્ડના કોમ્બિનેશનમાં બસ ખૂપી જશે તો માની શકું કે ગુજરાતને એક સૂરીલો સંગીતકાર મળી શકશે.
દુર્ગેશ!…લોહા ગરમ હૈ…માર દે હથોડા!
દોસ્તો, વેપાર શું જગત સાથે જ થઇ શકે?- ના ના ના ના રે ના…એ તો દરરોજ જાત સાથે વધારે કરવાની પ્રોસેસ છે.
કેટલાંક બીજા નવા સમાચારોના માહિતી-ગુચ્છ સાથે જલ્દી પાછો આવું છું. તમેય આવતા રહેજો પાછા.
ડોર‘પંચ’
જહાંપનાહ! હમ સબ એક અદ્રશ્ય ડોર સે બંધે હુવે હૈ. યેહ કૌન, કબ, કૈસે ઉઠેગા ઉસે કોઈ બતા નહિ શકતા…હા..હા…હા…હા…હા..હા આ રીતે જોઈ લો. સુપર છતાં સિમ્પલ ટેલેન્ટ.
સુખીરામ…આમ તો સુખી માણસ.. ભલો અને ભોળો જીવ એટલે કોઈનું ખરાબ કરવાની નિયત નહિ. બાપદાદાના મળેલા વારસાથી ખરીદેલી જમીન પર સુખી કુટુંબને પોષાય એવું નાનકડું મકાન બાંધીને રહેતો. કામે ખેડૂત એટલે પાક રોકડીયો કરવાની પણ થોડી ત્રેવડ. વધેલી બીજી રકમનો સદુપયોગ થાય એ માટે પડોશીઓ અવારનવાર વિવિધ સલાહોના બીજ વાવી જતા. એટલે વખતે વિચાર પણ એવો જ આવ્યો જે એને છાજે.
દીકરાને કહ્યું “જા ! બજારેથી ફળદ્રુપ આંબાના બીજ લઇ આવ. બીજા પાકોમાં આટલાં વર્ષો લગાવ્યા પણ હવે ભલે થોડાં વર્ષો વધુ લાગે પણ આંબાના લાંબા ગાળાનું રોકાણ મને આશરો અને તને વારસો બંને આપી શકશે.” – દીકરો ખેડૂતપૂત્ર ખરો પણ જીવ ખેતીમાં ન લાગે. માટે બહુ ‘લાંબા થયા વિના’ આંબાના થોડાં બીજ તો લઇ આવ્યો.
સુખીરામની ખુશીનો પાર નહિ. બીજે જ દિવસથી આંબાની ખેતી કરવામાં લાગી ગયો. વ્હેલી સવારમાં ઉઠી આંગણામાં આવેલા નાનકડા પ્લોટ પર કેટલાંક બીજ વાવી દીધાં. ખૂબ કાળજી રાખી દરરોજ તેનું જતન કરવામાં તન મન અને ધન પરોવી દેતો. અસરકારક ખાતર નાખતો, નિયમિત પાણી મળે તેવુ સિંચન કરતો.
સાચી મહેનત રંગ લાવે જ. એમાં કોઈ શક ખરો ?!- સુખીરામની સબર થોડાં વર્ષો બાદ ખીલી ઉઠી. બીજમાંથી છોડ અને છોડમાંથી ક્ષુપ અને પછી વૃક્ષની કાયાપલટ થઇ. ભલે વર્ષો નીકળ્યા હોય પણ મીઠી કેરી માણવાના તેના ઉમંગમાં કોઈ ફરક ન પડ્યો. માત્ર ફળ સારું મળે એની રાહ જોવામાં બીજી ઘણી બાબતો પ્રત્યે બેકાળજી લેવાય એમાં કોઈ શક ખરો ?!?!
…..ને એક દિવસે સુખીરામ કેરીના કરેલા ‘કોડ’ સાથે ઝાડ પર થયેલા પ્રિ-મેચ્યોર’ ફળને ચાખવામાં લાલચ રોકી ન શક્યો. પણ આ શું??!?!?!!!!??? કેરીને બદલે કોઈક બીજા જ ફળનો સ્વાદ???- આમ કેમ બને? ક્યાં કચાશ રહી ગઈ?
દીકરો તો સમજ્યા કે આ બાબતે જાણે અજાણ હતો. માટે પડોશીને મળવું સલાહભર્યું હવે તેને લાગ્યું. ફળ ચાખ્યા બાદ સમજુદાસ પડોશી પણ હવે મુકપણે હસી પડ્યો. કયા મોઢે કહે કે “સુખીરામભાઈ !…તમે વાવેલા બીજ તો જામફળના હતા. પછી કેરીની આશામાં વર્ષો પસાર કર્યા. બીજ વાવતા પહેલા જરી અમને તો પૂછી જોવું હતું મારા ભાઈ?”……..
જો જો દોસ્તો! ક્યાંક આપણે પણ કોઈક મળેલા બીજ વાવી ભળતા ફળની આશામાં તો નથી રહ્યા ને?-
સાગર-ખેડુસર‘પંચ’
આ ક્લિપ જોયા પછી એમ લાગે છે કે…હાથ કે હાર્ટ ભલે હી છોટા સા ક્યોં ન હો…આશા હર મુશ્કિલ આસાં કર દેતી હૈ!
‘હાઉ ટુ મૂવ માઉન્ટ ફૂજી’ આ આખી પ્રોસેસ ક્રિયેટીવ રીતે કઈ રીતે ડેવેલોપ થાય છે, તેની સમજણ આપતી ડાયરી છે. હવે જ્યારે…
મુર્ગી વહેલી કે ઈંડું?
પ્રશાંત મહાસાગરમાં રહેલાં પાણીની ટોટલ ઘનતા?
ખુરશી પર ઉભા થયા વિના આડા થઈને બતાવવાનું ડેમોન્સ્ટ્રેશન…
ગાંધી સાહેબના દસમાં પરદાદાના ઝબ્બાની લંબાઈ કે પછી…
સૂર્યના વિકિરણોની ૨૫માં વર્ષે એસ્કીમોના નખ પર થતી અસર
કે પછી મૂળ પ્રશ્ન ‘માઉન્ટ ફૂજીને કઈ રીતે ખસેડી શકાય?’
જેવાં સાવ જ અજબ સવાલો વખતે ઈમોશનલ ઈન્ટેલીજન્સ સ્કિલ ટકાવવી કાંઈ ખાવાનો ખેલ નથી-
ત્યારે સવાલ: ટકવું કેમ?
જવાબ: ‘આગે કી સોચ’ રાખવી.
આ ‘આગે કી સોચકો પીછેસે લા કર’ અકબરી ‘ઈમોશનલ ઇન્ટેલીજન્ટ સવાલોના અચાનક હૂમલા સામે બિરબલી જવાબો આપવાનું કામ કેટલીક માનસિક ટેકનિક્સ દ્વારા આ વિલિયમભાઈએ ‘હાઉ ટુ મૂવ માઉન્ટ ફૂજી’ માં સરળ રીતે બતાવ્યું છે.
વાત ભલેને માઈક્રોસોફ્ટના મેગા વખતની હોય…પણ કંપનીનું કે કેરિયરનું ‘ટેગ’ વખતોવખત બદલાતું રહે છે. એટલે તેની શરૂઆતથી જ મન એવું મજબૂત કરી શકાય છે જ્યારે માથે માછલાં ધોવાય ત્યારે પણ ‘ડાબર આંવલાં’ સલામત રહે. આવી ટેલી (કે તૈલી) વાત પાઉન્ડસ્ટોને ‘હાઉ ટુ મૂવ માઉન્ટ ફૂજી’ નામની બાટલીમાં ભરી છે.
પઝલમાં પણ ગઝલ છે….જો એને સારી રીતે સમજી ગાઈ નાખવામાં આવે તો. ‘હાઉ ટુ મૂવ માઉન્ટ ફૂજી’ માં પણ ઇન્ટરવ્યુ વખતે આવી અનેકાવિધ પઝલ્સને ઉકેલવાની સમજૂતી આપવામાં આવી છે. વિલિયમભાઈએ બહુ લાંબી કથા નથી કરી. પણ કથાનક દ્વારા સમજાવવાનો પ્રયત્ન સારો કર્યો છે. હવે તમે….
એમ સમજતા હોવ કે આ દુનિયા પર ‘રાજ’ કરવું છે!…
એમ માનતા હોવ કે લોકોને ‘ગાંડા’ કરી નાખવા છે!…
એમ ચાહતા હોવ તમારું ધારેલું જ કરવું છે..તો પ્લિઝ….પ્લિઝ…
આ બૂક ન વાંચતા. કેમ કે એમાં એ બધી બાબતોની ‘એન્ટી’ વાતો કરવામાં આવી છે. વિલિયમભાઈને એટલિસ્ટ એ ખબર છે કે…રાજ લોકોના દિલ પર, ‘ગાંડાપણું’ પણ સમજીને અને ધારેલું પણ ‘પ્રોપર પ્લાનિંગ’ થી થાય છે.
હવે લાઈફમાં ‘કાંઈક’ ખસેડવું હોય યા ‘હલનચલન’ કરાવવું હોય તો આજે જ આ બૂક લઇ આવો છાનામાના!
એટલે મારી વાત પણ ‘પૂરી’ કરી ‘શાક’ જમવા હું આ ચાલ્યો!
પહેલા તો આ લેખ મોડો મુક્યો એ માટે ‘સામાજિક સોરી’ (કે શોરી હોં!) ને પછી નેટ-વેપાર બ્લોગને આપ સૌ ટોપ-ટેનમાં લઇ આવ્યા એ માટે ‘ઠાવકું ઠેન્કયું’!
શબ્દો જ્યારે મગજમાંથી ડીલિંક થાય ત્યારે તેનું ‘દિલ-લિંક’ કામ શક્ય છે થોડું ડીલે થાય. અનકહી ઘટનાઓને દોષ દેવા કરતા તેની સાથે દોસ્તી કરી લેવી વધારે સારું છે. પાછલાં દિવસોમાં અહીં થયેલા (થતા રહેલાં) કેટલાંક મેગા મહાનગરી તોફાનો, કેટલાંક મીની માનસિક તોફાનો, ને કેટલીક માઈક્રો મુશ્કેલીઓના મોજાંઓ વચ્ચે પસાર થયેલા ૪૦ દિવસ બાદ ફરીથી ‘વેપારિક-બ્લોગ પર લ્યો સાહેબો, કદરદાનો!….પાછો આવી ગયો છું..
ગયેલી ફિકરને ધુંવામાં ઉડાડી અધૂરી મુકાયેલી પેલી પોસ્ટ‘અકબરી સવાલોના બિરબલી જવાબો’વાળા લેખને રીફર કરી થોડાં આગળ વધીએ…..તેમાં અંતે એક સવાલ હતો કેએ બુકનું નામ શું હોઈ શકે?– જવાબમાં આપણો એમેઝોની દોસ્તકૃતાર્થભાઈ વસાવડા જ સાચો પડ્યો છે. (એમના જવાબની કોમેન્ટને હવે એક્ટીવેટ પણ કરી દીધી છે.)
દોસ્તો, જેમને આગળ આવવું છે, તેમના માટે આવી પઝલ સોલ્વ્ડ તૈયારીવાળું દિમાગ ઘણું જરૂરી બને છે. ઓફકોર્સ! ઈન્ટરનેટ પર સોશિયલ મીડિયાના વાઈરલ ઇન્ફેક્શનથી ‘કોણ કેટલાં પાણીમાં છે તે હવે આસાનીથી જાણી શકાય છે.
આપણે “શું જાણીએ છીએ” તે સાથે સાથે થોડાં વધુ “કોને જાણીએ છીએ?” એ વધુ મહત્વનું બની રહ્યું છે.
આજની Gen-NeXt ૧૦૦ વર્ષ જૂની (ઇજ્જતદાર) ‘કાલિદાસ બહેચરદાસની આંગડિયા પેઢી’ માં કામ કરવા કરતા લિજ્જતદાર માઈક્રોસોફ્ટ, ગૂગલ(દાસ), ઇન્ટેલ (એજન્ટ), એપલ (પાઈ), સ્પોટીફાય, પેપ્સી અને ટ્વિટર, ફેસબુક, જેવી ‘યંગ જનરેશન’ કંપનીમાં કામ કરવું મુનાસીબ માને છે. આમાં સાયન્ટિફીક રિસર્ચ કરવાની જરૂર નથી. કેમ કે જો “દીખતા હૈ વહી બિકતા હૈ”.
જે કામ આવતી કાલે કરવાનું હતું તે આ બધીઓ ભેગી મળી ગઈકાલે કરી નાખ્યું છે. આખી દુનિયાને સાચે જ મુઠ્ઠીમાં કરી નાખી છે. સવારના સમાચાર ચંદ મિનીટોમાં જ આઉટડેટેડ થઇ ગયા હોય છે. પરપોટા બનતા…અને ફૂટતા જાય છે. જે ‘પોટામાં’ લાંબુ ખમવાની તાકાત છે તેની પર દુનિયાની મીટ મંડાયેલી રહે છે…
જેઓ દિલ અને દિમાગમાં દમ રાખે છે તેમને માટે કંપનીઓ પણ પોતાના કદમ રાખે છે. તેવા અડીયલ ક્રિયેટીવની સતત ખોજમાં રહે છે. યેનકેનપ્રકારેણ તેમના ‘જાસૂસો ચારો ઓર ફૈલાકર’ સવાલોની ગૂગલી મારતા રહે છે. ઇન્ડિયામાં જો કે આવો ટ્રેન્ડ મેં તો જોયો નથી…તમે ‘ટ્રાય’ કરી શકો?
૧૯૯૭ના અરસામાં માઈક્રોસોફ્ટ જ્યારે પોતાના વેપારી-હનીમૂન મૂડની ચરમસીમાએ હતી ત્યારે પોતાની કંપનીમાં કોમ્પ્યુટર ફિલ્ડના બેસ્ટ ઓફ ધ બેસ્ટ લોકોને ‘ચુન ચુનકે’ પકડી લાવતી. માનવામાં ન આવે…વિચારવામાં પણ ન આવે એવા સવાલો અચાનક એમનો એજન્ટ આવીને કોઈક એવા નટખટ ગીકને પટ પ્રશ્ન પૂછી જાય ત્યારે થોડીકવાર માટે એ વોશિંગ મશીનમાં નાખેલી ચાલીસ દિવસથી ન ધોવાયેલી ચડ્ડી તો શું?…ગર્લ-ફ્રેન્ડ ગઈકાલે રાતે કોઈક બીજા સાથે ચાલી ગઈ હોય એય ભૂલી જતા…
શું કામ?- એટલા માટે કે સાચો જવાબ ખોટી રીતે પણ આપી દીધો હોય ત્યારે પેલો ‘માઈક્રોસોફટીયો’ એમના સિયેટલ ખાતેના હેડ-ક્વાર્ટરમાં ઇન્ટરવ્યુ ભાગ-૨નુ આમંત્રણ-કાર્ડ અને હાથમાં પ્લેનની ટિકિટ થમાવી દે. ને ત્યાર પછી શરુ થાય એમનો ‘પ્રોફેશનલ પ્રવાસ’.
આ બધી વિગતોનું માનસિક મેન્યુઅલ એટલે વિલિયમ પાઉન્ડસ્ટોનની કિતાબ ‘હાઉ ટુ મૂવ માઉન્ટ ફૂજી’
એની વિગતવાર જાણકારી આ નીચેની વિડીયો ક્લિપ પછી…આફ્ટર ધ બ્રેક!…આ તો ‘બોરિંગ ન થઇ જવાય…એટલા માટે હોં!..
ક્રિયેટિવ‘સર’પંચ:
ક્રિયેટિવિટી થવા સમય તો જોઈએ…ભાઈ…કેટલો સમય જોઈએ? જાણવું હોય તો આ ક્લિપ જોઈ લ્યો ત્યારે…
ને હવે ત્રીજા ભાગ માટે આવી જાવ આ પોસ્ટ પર ….ફૂજીને ખસેડવાની મહેનત વગરની જાણકારી માટે!
ઇન્ટરનેટ પર વેપાર...ગુજરાતીમાં 